Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng của tỉnh Quảng Ngãi

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phòng chống, tham nhũng tại tỉnh Quảng Ngãi còn có những hạn chế cần khắc phục như: Điểm số phát hiện và xử lý tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng chưa cao; có một số tiêu chí thành phần có điểm số thấp hoặc không có điểm số dẫn đến tổng điểm đánh giá của tỉnh chưa đạt; cơ chế phát hiện, xử lý các hành vi tham nhũng còn chậm, chưa kịp thời; chưa có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ trong việc xử lý của các cơ quan, đơn vị, địa phương… Điều này đã thể hiện qua đánh giá ở các nhóm tiêu chí cụ thể như:

- Nhóm 1: Việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện trong việc xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật về PCTN (đạt 18,51/19,86 điểm) đạt điểm số cao nhưng cần khắc phục các tiêu chí chưa đạt (như: Công tác xây dựng và hoàn thiện chính sách pháp luật về PCTN (tiêu chí này đạt 3,97/4 điểm); Kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật về PCTN (tiêu chí này đạt 3,91/4 điểm); Kiểm tra, theo dõi thi hành văn bản quy phạm pháp luật về PCTN (tiêu chí này đạt 1,97/2 điểm). Nguyên nhân, 03 tiêu chí chưa đạt tối đa do một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa ban hành kế hoạch thực hiện.

- Nhóm 2: Các biện pháp phòng ngừa tham nhũng (đạt 21,43/30 điểm) trong khu vực nhà nước đạt kết quả tốt trong việc thực hiện công khai minh bạch; thực hiện cải cách hành chính; ban hành, thực hiện định mức, chế độ, tiêu chuẩn; chuyển đổi vị trí công tác của cán bộ, công chức, viên chức; Kiểm soát tài sản thu nhập. Từ đó cho thấy Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo xuyên suốt các biện pháp phòng ngừa; tuy nhiên có các tiêu chí vẫn chưa đạt, cụ thể: Việc kiểm soát xung đột lợi ích đạt thấp (tiêu chí này 0,51/4 điểm). Các biện pháp phòng ngừa đối với các doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước chỉ mới dừng lại ở việc ban hành văn bản hướng dẫn chưa kiểm tra việc thực hiện pháp luật PCTN ở đơn vị nên đạt thấp (1,36/5 điểm), năm 2021 chỉ có 01/06 đơn vị thực hiện kiểm tra nội bộ và báo cáo kết quả thực hiện.

- Nhóm 3: Các biện pháp để phát hiện và xử lý tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng (đạt 18,22/40 điểm) cho thấy: Công tác phát hiện tham nhũng trong điều tra, truy tố, xét xử (tiêu chí này 3,67/4 điểm) cao hơn trong khi công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát (tiêu chí này 0,03/4 điểm) và phản ánh, tố cáo (tiêu chí này 0,02/4 điểm) đạt thấp; việc xử lý tham nhũng, việc xử lý hình sự đạt kết quả cao (tiêu chí này 7,5/7,5 điểm, còn xử lý hành chính đối với tổ chức, cá nhân vi phạm không đạt điểm (tiêu chí này 0/2,5 điểm); việc xử lý trách nhiệm của người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu của cơ quan, tổ chức, đơn vị chỉ xử lý ở hình thức khiển trách, kết quả xử lý đối với hình thức cảnh cáo, cách chức không có nên đạt điểm thấp (tiêu chí này 2,5/7,5 điểm); còn kết quả xử lý các hành vi khác (như: Công khai, minh bạch; chế độ, định mức, tiêu chuẩn; quy tắc ứng xử của người có chức vụ, quyền hạn; xung đột lợi ích; chuyển đổi vị trí công tác; về báo cáo, xử lý báo cáo về hành vi tham nhũng; đối với người kê khai TSTN và xử lý vi phạm khác trong kiểm soát TSTN) vi phạm pháp luật về PCTN không nhiều (tiêu chí này 1/7 điểm).

- Nhóm 4: Các biện pháp thu hồi tài sản tham nhũng (đạt 5,25/10 điểm) thực hiện chỉ ở mức trung bình; việc thu hồi bằng biện pháp hành chính (tiêu chí này 4,5 điểm/5 điểm) đạt cao còn thu hồi bằng biện pháp tư pháp (tiêu chí này 0,75 điểm/5 điểm) đạt thấp.

Nhằm nâng cao điểm số đánh giá công tác phòng, chống tham nhũng trong thời gian đến; các cơ quan, đơn vị, địa phương cần nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật PCTN và các văn bản hướng dẫn thi hành, chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo Tỉnh ủy về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, UBND tỉnh về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và thực hiện các giải pháp gắn với tình hình thực tiễn, nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị, địa phương, cụ thể:

(1) Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương về công tác PCTN, tiêu cực.

(2) Cần xây dựng, hoàn thiện và thực hiện ban hành, công khai minh bạch các quy định về định mức, tiêu chuẩn, chế độ theo quy định; triển khai đầy đủ, thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống tham nhũng hiệu quả, nhất là việc nhận diện nhận diện kiểm soát xung đột lợi ích, thường xuyên chỉ đạo, tổ chức thực hiện rà soát xung đột lợi ích.

 (3) Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xác minh những phản ánh liên quan đến tham nhũng, tiêu cực, dư luận quan tâm, nơi có nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo, ở lĩnh vực có nguy cơ tham nhũng, tiêu cực; tiếp tục thực hiện nghiêm theo Chỉ thị số 50-CT/TW ngày 07/12/2015 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của đảng đối với công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng và Chỉ thị 10/CT-Ttg ngày 22/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc. Tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động tự kiểm tra trong nội bộ cơ quan, đơn vị để kịp thời chấn chỉnh, khắc phục các sai sót, phát hiện xử lý các hành vi vi phạm; nâng cao chất lượng nội dung kết luận thanh tra, kiểm tra, giám sát; giải quyết đơn phản ánh, tố cáo, điều tra, truy tố, xét xử, xử lý tố giác, tin báo tội phạm nhằm phát hiện các hành vi tham nhũng, sai phạm kinh tế; kết luận, làm rõ và kiến nghị xử lý các hành vi vi phạm trên tinh thần quyết liệt, sai đến đâu kiến nghị xử lý đến đó theo quy định của Đảng, Nhà nước; nhất là xử lý trách nhiệm của người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị.

 (4) Phối hợp thực hiện có hiệu quả, nhanh chóng, kịp thời trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực, nhất là các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy theo dõi, chỉ đạo đảm bảo thời gian theo quy định, xử lý đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; kiên quyết điều tra, xử lý nghiêm minh các vụ, việc tham nhũng, tiêu cực; trong đó kiên quyết chuyển xử lý hình sự đối với cán bộ, công chức và người đứng đầu cơ quan đơn vị khi phát hiện hành vi tham nhũng. Bên cạnh các biện pháp nghiêm minh và kịp thời thì cần có sự phối hợp giữa các biện pháp hành chính và các biện pháp tư pháp để nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng qua các biện pháp thi hành án; triển khai thực hiện các giải pháp đã đề ra tại Chỉ thị số 04-CT/TW ngày 02/6/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế.

 (5) Người đứng đầu các doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước và các đơn vị liên quan cần triển khai xây dựng và tổ chức thực hiện Kế hoạch phòng, chống tham nhũng hàng năm thiết thực, phù hợp với tình hình hoạt động, đạt hiệu quả, đảm bảo đúng pháp luật.

(6) Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về PCTN;  tăng cường việc công khai, minh bạch thông tin gắn với quyền tiếp cận thông tin của công dân theo pháp luật để phát huy vài trò giám sát của xã hội và người dân; đẩy mạnh thực hiện cơ chế bảo vệ người tố cáo, phát huy cơ chế khen thưởng người có thành tích trong tố cáo hành vi tham nhũng để khuyến khích người dân, xã hội, các cơ quan báo chí, doanh nghiệp cùng chung tay với nhà nước trong công tác PCTN.

Để tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần nâng cao điểm số đánh giá công tác phòng, chống tham nhũng đối với tỉnh Quảng Ngãi, đảm bảo sự phát triển bền vững cho đất nước nói chung và tỉnh Quảng Ngãi nói riêng trong thời gian đến thì các cấp, các ngành liên quan tiếp tục phát huy những kết quả đạt và khắc phục các hạn chế, thực hiện đồng bộ, quyết liệt bằng nhiều biện pháp, giải pháp, trong đó có các biện pháp nêu trên.

                                                                                                                             Phạm Hoàng Vân